Wouter Bos over de toekomst van de publieke omroepen
Vorige week was ik uitgenodigd om een persoonlijk gesprek te hebben met wouter bos over het nieuwe medialandschap en de rol van de publieke omroep. Het bleek inderdaad een persoonlijk gesprek te zijn maar dan op toneel met 200 mensen in de zaal inclusief zeer vele vips uit de omroepwereld en camera’s van het journaal die graag wilde weten wat ze van de wouter konden verwachten als hij minister present werd.
Ik heb net zoals zoveel mensen een mixed beeld van de publieke omroepen. Enerzijds vind ik de organisatie van publieke omroepen een bizar raar overblijfsel uit een verzuild verleden. Als je op het mediapark rondloopt kom je continue de meest rare zaken tegen zoals een programma als netwerk die gedurende de week uit verschillende studio’s en organisaties werd geproduceerd. Mensen leggen je vaak uit ‘hoe langzaam en complex hier iets werkt’en dan wordt er verontschuldigend met het hoofd geschud alsof zij er ook niet aan kunnen doen.
Hilversum lijkt voordurend in reorganisatie mode en het lijkt een stuk moeilijker om vanuit de publieke functie tot iets redelijks te komen. Tot voor kort was de raad van bestuur van de nos de baas van de omroepen maar waren de voorzitters van die omroepen weer de baas over de raad van bestuur. Ze lijken voordurend bezig met achterhoede gevechten over de plaats van een bepaalde omroep op een thuiszender, banen, posities en andere zaken die irrelevant lijken voor de buitenstaanders.
Anderzijds komen de voor mij interessante programma’s toch vaak van de publieke omroepen en toen ik in Amerika woonde werd ik absoluut gestoord van alle commerciële series en reclame ellende, was ik als een kind zo blij dat ik weer terugkon naar de Nederlandse publieke tv en zou het vreselijk vinden dit te moeten opgeven. Vaak associeer ik vanuit mijn achtergrond de publieke omroepen toch ook met kwaliteit en onafhankelijkheid. De jeugd ziet dat niet direct zo, ze kijken überhaupt veel meer internet en zien de publieke omroep meer als saai, langzaam en negatief.
De publieke omroepen krijgen 900 miljoen en leveren 40% van de kijkuren. De commerciële verdienen 600 miljoen aan reclame en leveren 60% van de kijkuren. Een publiek uur televisie is dus meer dan 2 maal zo duur als een commercieel uur en die zijn dus veel efficiënter. Maar totaal zijn de uitgaven aan alle TV maar 0.3% van het bruto nationaal product dus vergeleken met het belang ervan stelt het geld niets voor.
Op internet zijn de publieke omroepen in Nederland nu nog redelijk aanwezig. Er is weinig geld en aandacht beschikbaar voor het medium want radio en tv zijn gewoon de focus en het meest nuttige is de website www.uitzendingengemist.nl Daar wordt nu 4 miljoen keer per maand een filmpje opgevraagd, net zoveel als zoomin.tv een klein commercieel bedrijf met 10 werknemers die filmpjes maakt voor o.a nu, telegraaf en msn.nl.
Vergelijk dat met een website als www.youtube.com die een jaar geleden door 2 ondernemers is opgezet en waar mensen zelf filmpjes kunnen publiceren en bekijken. Deze site wordt per dag 10 maal zo veel opgevraagd als de uitzendinggemist.nl per maand.
Dus om te zeggen dat de publieke omroepen klaar zijn voor een wereld waar kanalen zoals Nederland 1,2,3 er niet meer toe doen. Waar de Electronische programma gids in combinatie met een harde schijf recorder thuis en duizenden thema kanalen via internet of digitale tv de consument de mogelijkheden geven te kijken wat hij wil, waarneer hij wil en hoe hij wil. Nee dat kan ik niet zeggen en de dynamiek om daar een grote rol te spelen is daar momenteel ook beslist niet aanwezig.
Wouter Bos wil de omroepen genoeg budget en 10 jaar de tijd geven zich te reorganiseren en zichzelf om te vormen van omroep organisaties tot professionele TV programma producenten die de nieuwe media wel optimaal gaan gebruiken. Zonder al te veel veranderingen vanuit de politiek en met intrekking van de nieuwe mediawet. Ik moet zeggen dat zijn duidelijke conclusie mij verraste aan het einde van de avond maar bij alle aanwezigen van de omroepen kreeg hij de handen enthousiast op elkaar. Politiek bedrijven blijft toch mooi vak.
